Sáng ngày 31/7/2025, Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP.HCM (ITPC) phối hợp với Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) tổ chức Hội nghị “Cập nhật mới quy định pháp luật trong lĩnh vực tài chính: Những tác động đối với nhà đầu tư”.

Hội nghị nhằm cung cấp thông tin kịp thời về các quy định mới ban hành trong năm 2024 như Luật số 56/2024/QH15 (về đầu tư chứng khoán) và Luật số 48/2024/QH15 (về quản lý thuế), giúp doanh nghiệp và nhà đầu tư nắm bắt thay đổi pháp lý, tháo gỡ vướng mắc, định hướng thực hiện đúng luật và đóng góp ý kiến hoàn thiện môi trường pháp lý đầu tư - tài chính.

Sự kiện có sự tham dự của nhiều diễn giả uy tín như TS. Trần Du Lịch - Phó Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), Bà Cao Thị Phi Vân - Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố (ITPC), Bà Tô Thị Kim Thoa - Trưởng phòng Hợp tác công tư và Quản lý nợ, Sở Tài chính TP. HCM, PGS. TS. Lê Vũ Nam - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế - Luật, ĐHQG TP.HCM, Trọng tài viên VIAC; TS. LS. Nguyễn Trung Nam - Luật sư sáng lập Công ty Luật TNHH Cộng Sự Tinh Tú (EPLegal), Trọng tài viên VIAC, Phó Giám đốc VMC; TS. LS. Phan Hoài Nam - Tổng Giám đốc W&A Consulting Law Firm, Trọng tài viên VIAC, cùng hơn 150 đại biểu là chuyên gia, đại diện các cơ quan trung ương, sở ngành và cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước tại TP.HCM.

TS. Trần Du Lịch - Phó Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) nhận định đây là thời điểm vàng để Việt Nam xây dựng nền kinh tế tự lực, tự cường, với điều kiện tiên quyết là một khung pháp lý vững chắc, minh bạch và hiệu quả. Ông đánh giá cao những cải cách gần đây của Nhà nước, đồng thời khuyến nghị doanh nghiệp cần chủ động cập nhật thông tin pháp lý, thận trọng trong chiến lược đầu tư và tăng cường phối hợp với cơ quan quản lý để đảm bảo thực thi đúng luật. Ông cũng nhấn mạnh tiềm năng của mô hình Trung tâm Tài chính Quốc tế, xem đây là bước đi chiến lược để Việt Nam hội nhập sâu rộng vào thị trường tài chính toàn cầu và thu hút dòng vốn chất lượng cao. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo doanh nghiệp cần chuẩn bị tốt để ứng phó với rủi ro và tranh chấp pháp lý ngày càng phức tạp trong bối cảnh hội nhập.

Phát biểu tại hội nghị, bà Cao Thị Phi Vân - Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố (ITPC) khẳng định khung pháp lý trong lĩnh vực tài chính - thuế đã có nhiều thay đổi quan trọng, nhằm xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, cạnh tranh lành mạnh và bảo vệ nhà đầu tư. Bà đánh giá các hội nghị cập nhật pháp luật như lần này đóng vai trò thiết thực trong việc phổ biến chính sách mới, đồng thời là diễn đàn để doanh nghiệp và chuyên gia trao đổi, tháo gỡ vướng mắc trong thực tiễn áp dụng. Theo Bà, doanh nghiệp chỉ có thể tận dụng tốt cơ hội phát triển khi nắm vững pháp luật và chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt pháp lý, từ đó góp phần vào quá trình chuyển đổi kinh tế bền vững của đất nước.

PGS.TS. Lê Vũ Nam - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế - Luật, ĐHQG TP. Hồ Chí Minh, Trọng tài viên VIAC trình bày về những điểm mới trong Luật Chứng khoán sửa đổi (Luật số 56/2024/QH15) và tác động tích cực đến thị trường chứng khoán Việt Nam. Ông đánh giá luật mới là “đột phá của đột phá”, góp phần tháo gỡ bất cập từ Luật Chứng khoán 2019, nâng cao minh bạch, an toàn và chất lượng giao dịch. Các điều chỉnh liên quan đến nhà đầu tư chuyên nghiệp, chào bán chứng khoán riêng lẻ và ra công chúng sẽ tăng cường bảo vệ nhà đầu tư, thúc đẩy huy động vốn và thu hút FDI. Đây cũng là bước chuẩn bị quan trọng để TP.HCM phát triển thành Trung tâm Tài chính khu vực và toàn cầu.

TS. LS. Phan Hoài Nam - Tổng Giám đốc W&A Consulting Law Firm, Trọng tài viên VIAC trình bày về các chính sách thuế mới có hiệu lực từ ngày 01/7/2025, tác động trực tiếp đến doanh nghiệp trong và ngoài nước. Một số điểm nổi bật gồm: Khấu trừ thuế GTGT chỉ áp dụng với thanh toán không dùng tiền mặt, nhằm tăng tính minh bạch trong hạch toán; Hoàn thuế GTGT cho dự án đầu tư mới/mở rộng được cải thiện, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp triển khai; Thuế TNDN cho phép bù trừ lãi từ bất động sản với lỗ từ hoạt động sản xuất - kinh doanh khác, giúp tối ưu hóa nghĩa vụ thuế và tăng tính linh hoạt tài chính. Ngoài ra, ông cũng cập nhật một số chính sách mới liên quan đến thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế với hoạt động thương mại điện tử - lĩnh vực đang tăng trưởng nhanh nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý.

Bên cạnh đó, Hội nghị cũng nhận được sự chia sẻ từ bà Tô Thị Kim Thoa - Trưởng phòng Hợp tác công tư và Quản lý nợ, Sở Tài chính TP.HCM về bức tranh phát triển TP.HCM trong bối cảnh pháp lý mới và định hướng xây dựng Trung tâm Tài chính Quốc tế (TTTCQT). Theo bà, Nghị quyết 222/2025/QH15 vừa được Quốc hội thông qua đã tạo cơ sở pháp lý đặc thù cho việc thành lập TTTCQT tại TP.HCM và Đà Nẵng nhằm thu hút vốn và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. TP.HCM hiện giữ vai trò trung tâm thương mại, dịch vụ và tài chính hàng đầu cả nước, với mạng lưới tổ chức tín dụng, bảo hiểm, chứng khoán và đầu tư quốc tế ngày càng phát triển. Đây là nền tảng vững chắc để Thành phố hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm tài chính tầm khu vực.

Tuy nhiên, bà Thoa nhấn mạnh, quá trình triển khai TTTCQT đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về thể chế, hạ tầng pháp lý và nguồn lực vận hành, cùng với sự phối hợp chặt chẽ giữa trung ương và địa phương, hướng đến một môi trường pháp lý minh bạch, ổn định và thân thiện với nhà đầu tư quốc tế.

TS. LS. Nguyễn Trung Nam - Luật sư sáng lập Công ty Luật TNHH Cộng Sự Tinh Tú (EPLegal), Trọng tài viên VIAC, Phó Giám đốc VMC trình bày về khung pháp lý vận hành và cơ chế giải quyết tranh chấp tại Trung tâm Tài chính Quốc tế (TTTCQT) theo Nghị quyết 222/2025/QH15. Ông cho biết, TTTCQT tại Việt Nam sẽ hoạt động trong khuôn khổ pháp lý cởi mở và tích hợp nhiều ưu đãi vượt trội về thuế, ngoại hối, tạo điều kiện phát triển các sản phẩm tài chính mới như tài chính xanh, tài sản số và thu hút dòng vốn, fintech quốc tế. Về tranh chấp, ông nhấn mạnh sự cần thiết của cơ chế giải quyết chuyên biệt như tòa án tài chính hoặc trọng tài quốc tế - mô hình đang được áp dụng tại nhiều trung tâm tài chính lớn trên thế giới. Việc tăng thẩm quyền cho trọng tài tại TTTCQT, như quy định trong Nghị quyết 222, được đánh giá là một bước tiến đáng ghi nhận.

Tuy nhiên, để đảm bảo khả thi và hội nhập, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý tiệm cận hệ thống common law, làm rõ quy định về tổ chức, vận hành và giải quyết tranh chấp trong TTTCQT - từ đó củng cố niềm tin nhà đầu tư và nâng cao vị thế tài chính quốc tế của Việt Nam.

Phiên thảo luận do bà Cao Thị Phi Vân - Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố (ITPC) và Luật sư Châu Việt Bắc - Phó Giám đốc VIAC Chi nhánh TP.HCM, Phó Tổng Thư ký (VIAC) chủ trì điều phối, thu hút sự tham gia tích cực của các cơ quan quản lý, chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp.

Nội dung thảo luận tập trung vào: Cơ chế thực thi các quy định pháp luật mới trong lĩnh vực thuế, chứng khoán, quản trị doanh nghiệp; Tính ổn định và nhất quán của hệ thống pháp lý; Chính sách ưu đãi thuế TNDN, TNCN cho ngành tài chính, fintech, đổi mới sáng tạo; Khả năng tiếp cận vốn trung - dài hạn qua các kênh tài chính và trung tâm tài chính quốc tế. Doanh nghiệp kiến nghị cần sớm có thông tư hướng dẫn chi tiết và tăng cường đối thoại công - tư định kỳ để tháo gỡ vướng mắc.

Kết thúc phiên thảo luận, các bên thống nhất đẩy mạnh hợp tác công - tư minh bạch, hiệu quả, nhằm góp phần xây dựng môi trường tài chính ổn định, hội nhập và phát triển bền vững.